Rob Jansen, directeur Chain Logistics: 'De jongeren werken op een stagecontract. Soms zijn er Wajongers waarvoor ik een stukje loonkostensubsidie krijg. Er zijn verschillende varianten, die ook per gemeente verschillend kunnen zijn. Ik weet ook nu niet wat het volgend jaar gaat worden. Met de wethouders zitten we vaak gauw op een lijn, maar binnen het uitvoeringsapparaat schort het nog wel eens.'

'Van overheidsinstanties heeft bakker Bert Spenkelink uit Haarlem verre van een positief beeld. Met name het UWV bezorgde hem in de tijd dat hij daarmee te maken had - toen kampte hij met maar liefst vijf langdurig zieken - diverse hoofdbrekens. Van het Werkgeversservicepunt heeft Bert nog nooit gehoord. En ook over de (nieuwe) rol van de gemeente is hem nauwelijks iets bekend.'

Gerrit Overmans, wethouder Uden: 'Ik hoop dat er aan de werkgeverskant minder kort door de bocht wordt geredeneerd. Er moet veel meer gedaan worden in gesprek met de werkgever om deze intrinsiek te motiveren om met deze doelgroep aan de slag te gaan. Het wordt zo snel een dogma van: ik betaal de boete wel. Er wordt op landelijk niveau gezegd dat werkgevers wel willen, maar ik heb ze hier in een zaaltje gehad. De meesten zeggen: waar heb je het over, nooit van gehoord. Terwijl anderen die er wel van gehoord hebben liever de kat uit de boom kijken.'

Astrid Anthonissen, mentor Da Vinci Collega Roosendaal: 'Voorheen hadden leerlingen met een Wajong-indicatie net wel dat extraatje waardoor het voor een werkgever aantrekkelijker was om ze in dienst te nemen. Daar moet je nu veel meer achteraan. Heel veel dingen zijn nog onbekend en nog niet helemaal duidelijk. We hebben natuurlijk met verschillende gemeenten te maken, de weg is veel ingewikkelder en veel langer geworden. Wat lastig is, is dat wat vandaag is afgesproken, morgen bij wijze van spreken is herzien. Het ligt allemaal niet vast.'

Melissa Schouten, werkzaam bij re-integratiebureau Agros uit Haarlem: 'Het is ook belangrijk dat je een werkgever voorbereidt op het werken met een jongere uit de doelgroep. Er is natuurlijk wel een mobiliteitsbonus, maar daar moet een werkgever het niet voor doen. De hooge van deze bonus is onzeker. Mogelijk dat die in het komende jaar verlaagd wordt. Dat is lastig: zo kun je een werkgever nooit duidelijkheid geven. Als een ondernemer bij ons komt alleen maar voor goedkope arbeid, dan houden we de boot af. Die bedrijven vallen als eerste weer af in de praktijk. Het kost een ondernemer vooral veel geduld en aandacht. En dat moet je ervoor over hebben.'

Lisette van der Wal, stagecoordinator praktijkcollege De Schakel uit Haarlem: 'Door de komst van de Participatiewet is het nu nog een wirwar van nieuwe ontwikkelingen. Niet iedereen weet precies waar hij zijn moet en hoe het in elkaar steekt. Soms weet ik zelfs niet eens bij wie ik moet zijn. Dan bel ik naar de gemeente en die verwijst me dan naar het UWV en bij het UWV verwijzen ze me terug naar de gemeente.'

Patrick van der Sluijs, vanuit de gemeente werkzaam bij het Servicepunt Werkgevers te Uden: 'Na de invoering van de Participatiewet op 1 januari 2015 is mijn ervaring dat werkgevers steeds meer expliciet vragen of leerlingen die van het Praktijkonderwijs vallen, onder de Quotumwet vallen. Het gaat dus om het doelgroepen-vinkje. Geen extra geld voor de begeleiding, geen no-risk-polis, dan kunnen zij het risico niet nemen. Daarnaast is het voor werkgevers niet makkelijker geworden om jongeren met afstand tot de arbeidsmarkt in te huren. Als de werkgevers geen tegemoetkoming krijgen om de risico’s van deze arbeidsrelatie op te kunnen vangen, durven ze er niet zo gauw aan te beginnen. Werkgevers vragen zich af: over welke jongeren hebben we het? Over wat voor soort problematiek praten we? Wat is de begeleiding die we moeten geven? Welke risico’s lopen we? Op welke manier word ik geholpen om deze risico’s op te vangen? Het zijn eigenlijk steeds dezelfde thema’s die terugkeren.'

M. Hellingman, nazorgcoordinator praktijkonderwijs: 'De ingewikkelde wet- en regelgeving en economische redenen maken dat de werkgever terughoudend is om een leerling in dienst te nemen. Voor grotere werkgevers is het duidelijk dat ze niet zullen ontkomen aan de 5%-verplichting en daarom kiezen ze als het ware de beste leerlingen nu al uit.'

Esther Segaar, jobcoach bij sociaal werkbedrijf DZB uit Leiden: 'Uiteraard zorgt al die veranderde wetgeving voor de nodige verwarring. Werkgevers waar we in het verleden Wajongers plaatsten, vragen mij naar loondispensatie. Dan leg ik uit dat je nu een loonkostensubsidie hebt en dat de hoogte daarvan door een arbeidsdeskundige van het UWV wordt vastgesteld. Dat ik dus wel met een kandidaat kom, maar niet bepaal hoe hoog die subsidie is. [...] Bij een jongere van een praktijkschool kan het zijn dat het UWV later beslist dat deze toch niet in het doelgroepregister thuis hoort. Zij worden hier wel integraal in opgenomen, de keuring van het UWV vindt later plaats. Maar niemand weet wanneer die keuring plaatsvindt en hoe het werken met subsidie mee wordt genomen in de beoordeling. Het UWV kan namelijk zomaar zeggen: "Leuk en aardig die loonkostensubsidie, maar jij kan ook prima op eigen houtje het minimumloon verdienen." En dan is het nog maar de vraag wat werkgevers doen. Grote kans dat ze die jongeren zonder indicatie na die tijd alsnog op straat zetten.'

Bert van Moosdijk, nazorgcoordinator bij De Singel in Oss: 'De regelgeving is onduidelijk. Werkgevers weten niet wat ze kunnen verwachten als ze een leerling van ons een contract aanbieden. Wat staat er tegenover als de productie lager is en de behoefte aan begeleiding groot? De Participatiewet is overhaast ingevoerd. Daar komt bij dat er de afgelopen jaren steeds structureel dingen veranderd worden. In 2010 is de Wajong veranderd. Voor dat goed en wel doorgesijpeld was naar iedereen, hadden we in 2014 de Participatiewet. Vanwege de problematische invoering werd die weer uitgesteld naar 2015. De mobiliteitsbonus werd plotseling veranderd van € 3.400 naar € 7.000. Nu wordt deze weer teruggeschroefd naar € 1.800. Er komen veel te veel aanpassingen en veranderingen omdat verschillende politieke partijen steeds wat roepen.'

Koos van Os, directeur ProNovaCollega: 'Door het wegvallen van de Wajong zijn kleine bedrijven - waar de begeleiding vaak goed is - nu bang voor de financiele risico's als ze onze leerlingen in dienst nemen. Daarmee verdwijnen toekomstige werkplekken.'

Turgay Tankir, wethouder Nijmegen: 'Samen met 6 andere gemeenten in deze regio hebben we het UWV en onze sociale werkplaats samengevoegd tot 1 organisatie, het werkbedrijf Rijk van Nijmegen. Voor werkgevers is het daardoor duidelijk: of ze nu iets met het UWV moeten regelen of met de sociale werkplaats, ze hebben maar met 1 partij te maken. We willen graag een zo goed mogelijke dienstverlening leveren aan de werkgevers. Het moet voor een werkgever niet uitmaken of iemand via het UWV of via de sociale werkplaats bij hem komt. Natuurlijk hebben we aan de achterkant te maken met alle regelingen die het Rijk ons oplegt, maar werkgevers hebben maar met 1 organisatie te maken, met 1 loket.'

Bernard Nanninga, directeur BC Group uit Zwolle: 'Het aantal regelingen en wetten rondom deze doelgroep is complex en verandert per jaar. Dat is voor werkgevers moeilijk bij te houden. Het is nodig dat er maar 1 regeling komt en 1 loket. Dat is alleen nog ver weg.'