Wij hebben begin 2013 heel wat kwade telefoontjes gehad. Vroeger gaf de gemeente een indicatie af in uren. Nu gaat de gemeente op huisbezoek en stelt zij een ondersteuningsplan op. Dan wordt bijvoorbeeld een budget vastgesteld van vijfentwintig euro voor huishoudelijke ondersteuning. Voor dat bedrag moeten wij dan voor een schoon en leefbaar huis zorgen. Onze klantenmanager gaat vervolgens op huisbezoek en legt uit hoeveel uur wij voor dat bedrag kunnen leveren.

Volgens de gemeente blijft de indicatie hetzelfde. De klant krijgt nog steeds een schoon en leefbaar huis, maar wij ontvangen nu een lager bedrag om dat voor elkaar te krijgen.

Bezuinigingen

Er wordt ook geen onderscheid gemaakt tussen oude huizen, die veel moeilijker zijn schoon te maken en moderne appartementen. In onze wijken hebben wij veel mensen met psychiatrische problemen, mensen met verzamelwoede bijvoorbeeld. Je wilt niet weten hoe zo’n huis dan vervuilt. En er zijn hier relatief veel zorgweigeraars: die weigeren alle zorg behalve hulp in de huishouding. Als je daar maar een uurtje hebt om een huis schoon te krijgen, dat is verschrikkelijk.

En er zijn hier relatief veel zorgweigeraars: die weigeren alle zorg behalve hulp in de huishouding

De gemeente zegt gewoon: dit is het bedrag waar jullie het voor moeten doen. Humanitas heeft bij de aanbesteding deze opdracht aangenomen. Dus of dat huis nou helemaal onder de pies en poep zit, wij moeten zorgen dat het schoon is. Vroeger waren er nog spoedprocedures voor als mensen snel hulp nodig hadden. Dat heb je nu ook niet meer.

Een mevrouw kwam hier bijna twee keer in de week in tranen. Ze zou twee maanden huishoudelijke ondersteuning krijgen na haar ziekenhuisopname, maar ze was al drie weken uit het ziekenhuis en had nog steeds geen hulp. Dat soort situaties krijg je.

De grootste verandering is dat mensen veel minder uren krijgen. Vroeger kregen klanten gemiddeld drie uur, maar tegenwoordig is dat nog maar één of anderhalf uur. Alleen mensen met een zeer gecompliceerde indicatie, zoals een gezin met kinderen waarbij de moeder ziek of is weggevallen, krijgen nog meer uren.

In de aanbesteding is bepaald dat medewerkers huishoudelijke ondersteuning betaald worden volgens schaal 10. Maar onze vaste medewerkers zitten natuurlijk nog in hun oude schaal, soms is dat schaal 15. Dat kan ik niet terugdraaien. Daarom worden er landelijk ook zoveel mensen in de huishoudelijke ondersteuning ontslagen, en dan soms weer opnieuw aangenomen voor een lager salaris. Onze nieuwe medewerkers worden wel allemaal aangenomen op schaal 10, maar die zijn inmiddels allemaal weer weg, want die tijdelijke contracten moesten we wegbezuinigen.

Er zijn namelijk veel klanten die de eigen bijdrage die ze moeten betalen te hoog vinden en eigen oplossingen bedenken. De aandacht die ze voorheen kregen is natuurlijk ook helemaal weg, want de hulp vliegt binnen, vliegt door het huis en moet weer weg. De vereenzaming van ouderen is erg hoor. Daarom is dat kopje koffie juist zo belangrijk, maar daar is geen tijd meer voor.

Ook is de bureaucratie toegenomen. Als mensen twee weken geen hulp hebben gehad, dan moeten wij een ‘mutatie’ afgeven bij de gemeente. Dan krijgen we dus ook geen geld. Het kost nogal wat tijd om al die mutaties te verwerken, zeker omdat er ook mensen zijn die maar één keer in de veertien dagen hulp ontvangen.

Werkdruk

Voor medewerkers is het heel zwaar. Vroeger hadden ze twee of drie klanten op een dag en nu vaak wel vier of vijf. We nemen geen medewerkers meer aan op fulltime contracten, maar mensen die al jaren bij ons werken hebben vaak al een contract van 28 of 32 uur. Dat is eigenlijk niet te doen.

Wat je vroeger in twee uur deed kun je niet opeens in één uur doen

De medewerkers krijgen daarnaast al het gemopper over zich heen van klanten die erop achteruit zijn gegaan. Wat je vroeger in twee uur deed kun je niet opeens in één uur doen. Maar medewerkers willen de klanten graag tevreden houden en gaan er vaak te hard tegenaan. Dan raken ze overbelast en krijgen gewrichtsklachten. Ik had in januari een ziekteverzuim van 13%. Ik probeer dat op te vangen door cursussen aan te bieden over ergonomisch werken en door speciale krukjes mee te geven, maar dat is moeilijk voor medewerkers die hun manier van werken al hebben gevonden.

Ik vind het werk veel te zwaar. Sommige medewerkers zijn alleenstaande vrouwen met kinderen. Tien of vijftien uur werken zou prima zijn, maar het salaris is niet hoog genoeg om daarvan rond te kunnen komen. Ze moeten daardoor al snel 28 uur werken. Er zou ook meer onderscheid in beloning gemaakt moeten kunnen worden. Wij hebben medewerkers rondlopen, dat zijn gewoon pareltjes, die kunnen het ook aan om bij klanten met psychiatrische problemen, die veel in onze regio voorkomen, te  werken. Zij zouden eigenlijk wat meer moeten verdienen.

Vrijwilligers

Als een huis zwaar vervuild is zetten wij mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in als assistent huishoudelijke ondersteuning (HO-assistent). Sommigen van deze vrijwilligers willen graag voorkomen dat er een hiaat ontstaat in hun cv, anderen komen via de Sociale Dienst binnen en moeten worden geactiveerd. Dat drukt zwaar op ons budget, want die mensen krijgen een vrijwilligersvergoeding en de salarissen van hun coördinator, mijn salaris, de klantenmanagers, de planners en de vaste medewerkers moeten worden betaald.

Ook als medewerkers gewrichtsklachten hebben, sturen we vaak een HO-assistent mee, maar eigenlijk kan het niet, het is te duur. Op zich is het een goed initiatief om mensen aan het werk te houden en dat kan prima via de thuiszorg, maar dat moet je niet van het budget van de thuiszorg willen organiseren.

Vouchers

Hier bij de gemeente Rotterdam kunnen inwoners gebruikmaken van vouchers voor huishoudelijke ondersteuning. Mensen met een Wmo-indicatie en 75-plussers mogen jaarlijks 52 vouchers kopen voor 5 euro per stuk in 2015, in 2016 gaan ze 9 euro per stuk kosten. Van een voucher kunnen ze een uur huishoudelijke hulp kopen. Dat lijkt heel mooi en nu de actie meer bekendheid heeft gekregen regent het vouchers, maar voor ons levert het kosten op, vooral door alle bureaucratische handelingen die de vouchers met zich meebrengen.

De klantenadviseur moet een machtiging laten tekenen voor de afschrijving van die 5 euro, en ik moet ik die gegevens vervolgens invoeren in de computer. Voor elk uur hulp moet er een voucher worden ingevuld. De medewerkers moeten de getekende vouchers meenemen en die moeten weer verwerkt worden. Al die administratie neemt veel tijd in beslag. Wij krijgen naast de 5 euro nog 17 euro van de gemeente per voucher. Dan hebben dus in totaal 22 euro per uur om de zorg van te organiseren. Daar redden we het niet van.

Het is ook tegenstrijdig, want de gemeente wil zelfredzaamheid stimuleren en vervolgens mag iedereen boven de 75, ook degenen die nog gezond zijn, 52 uur hulp inkopen. Wat je nu ook ziet is dat mensen geen huishoudelijke ondersteuning meer aanvragen, maar gewoon wekelijks twee vouchers kopen, dat kost een tientje per week en dat is vaak een stuk minder dan de eigen bijdrage voor huishoudelijke ondersteuning.

Aanbesteding

Eind 2016 loopt de aanbesteding voor huishoudelijke hulp door Humanitas af. Het is aan de raad van bestuur om te beslissen of we weer een aanbesteding gaan doen. Voor ons is het in ieder geval niet winstgevend. Het is ook geen echte aanbesteding, want over de financiën hebben wij niets te zegen. Op zich vind ik die aanbestedingen niet zo erg, maar we moeten aan zoveel eisen voldoen.

Ik vind dat de gemeente de kraan wel heel erg heeft dichtgedraaid. Door alle bezuinigingen komt er straks waarschijnlijk weer een ontslagronde aan.