Jan heeft gewerkt bij Nestle in Venray en bij de regionale brandweer en daarna nog bij attractiepark Toverland in Sevenum. Dat laatste deed hij toen hij gepensioneerd was, om wat bij te verdienen: 'Maar het was ook erg leuk!'

Annie heeft ook veel gewerkt. Meer dan 40 jaar heeft zij asperges gestoken, champignons geplukt en bollen gepeld. Dit alles om de hypotheek van het huis af te kunnen lossen. 

Nu dat werkzame deel van hun leven erop zit, hadden ze zich voorgesteld te kunnen genieten, van vrije tijd maar vooral ook de kleinkinderen. Hoe anders is het gelopen. Allebei zijn ze ziek geworden waardoor hun leven er minder vrolijk uit is gaan zien.

In de goede periodes hebben ze veel opgepast op de kleinkinderen bij hun dochter. Dat was leuk. Door de fysieke omstandigheden kunnen ze de kleinkinderen onvoldoende 'handelen' en hebben ze jammer genoeg deze activiteit moeten stoppen. Dat betekent ook dat ze de kleinkinderen minder vaak zien. De dochter heeft een eigen kapperszaak en de schoonzoon heeft ook een drukke baan. Jan: 'Het is tegenwoordig niet zo dat een gezin wekelijks bij hun ouders op bezoek gaat. Vroeger gebeurde dat wel. Ieder heeft zo zijn eigen bezigheden in de weekenden.'

Het leven met beperkingen

Jan heeft in vrij ernstige mate COPD, hijzelf merkt dat er achteruitgang is. Annie heeft een lange weg meegemaakt met haar CVA. Het begon met een lichte TIA en zogenaamd was er niks aan de hand. Ze heeft veel in het ziekenhuis gelegen. Daarnaast heeft ze gerevalideerd in verzorgingstehuizen. Hiervan was er een naar haar opvatting heel erg slecht. Het ander was beter maar de keer dat ze er weer was, was ook dat slechter omdat er gereorganiseerd werd. 

Jan heeft deze periodes alleen gewoond en voor zichzelf moeten zorgen. Eten, poetsen, de was etcetera. Dat was geen prettige tijd voor Jan. Na een lange weg heeft Jan een methode gevonden om zijn eigen maaltijd te kunnen bereiden en goed voor zichzelf te kunnen zorgen.

Op dit moment heeft Annie een rollator en ze wil dolgraag van dat 'ding' af. 'Als ik weer alleen of met een stok zou kunnen lopen, dan zou het al heel anders zijn.'

Is het leven voor beiden nou slechter geworden? 'Niet echt slecht. Wat is slecht? Het is anders.' Beiden hadden het zich anders voorgesteld.

'Je levert steeds meer in en dat is moeilijk. Toch moet je positief denken, het kan allemaal erger. Er zijn mensen bij wie het nog erger is.'

Financiën en ondersteuning/voorzieningen in huis

Jan en Annie kunnen rondkomen, maar daar is ook alles mee gezegd. Zuinigheid is geboden. 'Je moet altijd beducht zijn op onverwachte rekeningen of tegenvallers. Ja, toen ik 60 werd heb ik een nieuwe auto gekocht, een hagelnieuwe auto. Van het spaargeld. Daar was ik trots op hoor! Daar had ik snoeihard voor gewerkt.'

Als ze een keer lekker uit eten willen gaan, dan moet daarvoor gespaard worden. 'Je kunt iets anders niet doen.'

Het pensioen is niet groot. Annie heeft nooit een pensioen opgebouwd. Bij de asperge boeren deden ze niet aan pensioenopbouw. De boekhouder heeft er wel voor gezorgd dat ze zorgtoeslag en dat soort dingen krijgen.

Toen iemand ze dat adviseerde, zijn ze een keer in gesprek gegaan met de gemeente. Bedelen willen ze niet, daar schamen ze zich voor. 'Daar zijn wij de mensen niet voor'. Achteraf zijn ze zeer tevreden met de geboekte resultaten. Na een gesprek met de Wmo-medewerker hebben ze een traplift gekregen, en de toezegging voor een scootmobiel.

Dat was wel een andere ervaring dan toen ze na de eerste keer om hulp vroegen, toen Annie terug kwam uit de revalidatie. Een verpleegkundige had hun toen 'zogenaamd' geholpen. 'Zij kende een bedrijf die alle voorzieningen in huis kon leveren die nodig zouden zijn.' Er werd niet bij verteld dat dat 800 euro zou gaan kosten. Dit was een zware tegenvaller voor Jan en Annie.

Jan en Annie hebben poetshulp van de gemeente voor 4,5 uur per week. Zij zijn ervan overtuigd dat dat te weinig is. 'Er zou een uur bij moeten', zegt Annie. 'Je kunt meer krijgen maar dan moeten we zelf bij betalen, ja dat geld, het is er niet.'

Wel is vanuit de gemeente aangeboden om hun ziektekostenverzekering via de gemeente te laten verlopen. Dan hebben Jan en Annie geen eigen risico meer. Zij zijn een beetje bang of dat allemaal wel zal kloppen. Ze wantrouwen het aanbod.

De buurt

De dochter van het echtpaar woont 15 km verderop. Zij heeft de suggestie aan Pa en Ma gedaan om daar naartoe te verhuizen, dan kunnen ze elkaar vaker zien en ondersteuning bieden.

Annie: 'Wij wonen hier 25 jaar. We kennen iedereen, je loopt zo bij elkaar binnen. Waarom zouden we gaan vertrekken? De jeugd praat heel makkelijk over verhuizen, die kunnen overal gemakkelijk naartoe. Ik zie me al op een flatje zitten, geen denken aan. Nu hebben we nog een tuintje, ik kan het nog bijhouden. Verhuizen is geen optie voor ons.'

Wat kan de overheid voor je doen?

Jan: 'Ik denk, en veel mensen met mij, die hun hele leven hard gewerkt hebben, dat we wat makkelijker rond zouden moeten kunnen komen. Want als je afhankelijk wordt van instanties wordt het nog moeilijker. Als je 10.000 euro onder je kussen hebt liggen moet je dat inleveren. Wat meer ondersteuning zou goed zijn. We hoeven niet in weelde te leven, dat zegt me niks. Maar geen financiële zorgen, hoe kom je de volgende maand rond?

Je hebt je leven lang gewerkt voor je pensioen en als je nu ziet wat die pensioenfondsen met je geld doen.. Investeren in oorlogsindustrie, in chemische wapens en dat zelfs pensioenfondsen investeren om Amerikaanse presidentskandidaten te ondersteunen, daar valt de broek van uit terwijl hier de mensen een paar cent krijgen en zij miljarden rijk zijn. Dat vind ik een trieste zaak. Ik heb me daar de laatste anderhalf jaar pas in verdiept, had ik dat maar niet gedaan.'

Annie: 'Ze doen toch wat ze willen.'

Jan: 'Ja. als we allemaal niks zeggen, dan gebeurt er nooit iets. Gelukkig hebben ze ons nog nooit gekort op het pensioen.'

Wat brengt de toekomst?

Annie: 'Daar denk ik niet over na. Ik heb afgeleerd om te ver vooruit te kijken want dan ga ik me over van alles zorgen maken en dan zie je niet wat de volgende dag brengt. Dan vergeet je de kleine dingen, dan kom je in de stress. Er zijn genoeg mooie dingen, bloemen, tuin. Het had ook anders kunnen zijn, we zijn tevreden met wat we hebben. Ik praat mezelf geen gekke dingen aan.'

Jan: 'Ik heb zelf altijd de lakens uitgedeeld en nu wordt mij verteld wat ik moet doen, dat is heel moeilijk voor mij.'