We spreken Marcel van Oosten thuis in Den Hoorn. Hij woont daar nu nog met  zijn vader en is sinds 2014 mantelzorger. Eerst voor zijn moeder die onlangs 82 jaar is geworden en in oktober 2015 is opgenomen en nu ook voor zijn vader die 86 jaar is.

'Ik werk bij een hovenier op uurbasis en moet vroeg de deur uit en kom ook laat weer terug. Zwaar werk, maar het geeft me voldoening. Nu ik mantelzorger ben, is het mijn uitlaatklep en dat zou ik niet kunnen missen.

Mijn vader moest in 2014 geopereerd worden aan zijn knie. De tijd dat hij in het ziekenhuis was, is mijn moeder geestelijk hard achteruit gegaan. Ik heb die tijd vrij moeten nemen, omdat zij niet meer alleen kon zijn. Mijn vader herkende ze niet meer. Natuurlijk waren er daarvoor ook  al wel signalen dat het psychisch slechter met haar ging, maar ze konden dat samen wel goed opvangen. Toen mijn vader na het ziekenhuis naar een herstelunit moest, heeft hij ervoor gezorgd om eerder thuis te komen om er voor mijn moeder te zijn. Toen ging het wel weer wat beter met haar. Een halfjaar voordat ze werd opgenomen, ging ze 3 maal per week naar de dagopvang, maar op een gegeven moment was dat niet meer te doen. Uiteindelijk is mijn moeder in oktober 2015 volledig opgenomen. Ze komt ook niet meer thuis, dat is te verwarrend voor haar.

Mijn vader was een erg actieve man tot zijn 80ste jaar. Nu gaat het geleidelijk wat minder worden. Aan de operatie heeft hij een katheter overgehouden die verzorgd moet worden. Ik merk ook dat hij warriger wordt, dingen vergeet. Gelukkig is het een optimistisch mens en heb ik een goede band met hem. Daardoor is het ook gewoon vol te houden. Ik moet om 7.00 uur beginnen. Dan sta ik om 5.00 uur op en ga eerst voor mijn vader zorgen. Sinds kort gaat hij  twee keer per week naar de dagopvang en heeft het er erg naar zijn zin.'

Desgevraagd zegt Marcel dat hij, als jongste in het gezin en nog thuiswonend, de meeste zorg op zich neemt. Hij  heeft nog een zus en twee broers, maar die wonen niet in de buurt. Hij heeft een goed contact met zijn zus, waar hij zijn zorg goed kan delen. Tot nu toe is Marcel tevreden met de professionele hulp die hij krijgt van de thuiszorg voor de verzorging van zijn vader.  Met de casemanager van zijn vader heeft hij een goed contact en zij is altijd voor hem bereikbaar.

'Verder krijg ik huishoudelijke hulp, die gelukkig weer is verlengd. Omdat mijn moeder is opgenomen, wilde men de huishoudelijke hulp stopzetten. De huisarts en de casemanager van mijn vader hebben er hard achteraangezeten dat de huishoudelijke hulp wordt voortgezet. Dat is gelukt. Gelukkig is de gemeente hier soepel in geweest. Sommige mensen hebben geen idee wat het is het om fulltime bij iemand te zijn die zorg nodig heeft.

Gelukkig krijg ik veel steun en begrip van mijn werkgever. Hij kent mijn situatie en houdt er rekening mee. Ik krijg veel projecten te doen in de directe omgeving van Den Hoorn, zodat ik, als het nodig is, even het werk kan onderbreken om naar mijn vader te gaan of om andere zaken te regelen. Dat is fijn. Dan hoef ik me niet bezwaard te voelen. Ik heb ook fijne collega’s. En als ik aan het werk ben, houden mijn buren wel een oogje in het zeil.'

Zou je nog meer mantelzorg kunnen geven?

'Dat ligt er maar aan. Ik word zelf ook ouder, heb zwaar werk en loop ook tegen lichamelijke problemen aan. Tot nu toe is het allemaal wel te doen. Bij mijn moeder was het een zorgelijke situatie. Bij mijn vader gaat het allemaal nog redelijk. Hij is nog wel mobiel, alhoewel hij soms behoorlijk in de war is. Als de nood heel hoog is en er echt geen andere mogelijkheid meer is, dan moet je andere opties overwegen, maar ik denk niet dat ik daar gelukkig van word. Mijn werk is leuk, het is een rustpunt in alle zorg die ik om me heen geef. Even met andere mensen omgaan die geen zorg nodig hebben, is een adempauze.'

Onder welke omstandigheden kan opname je vader in een zorginstelling uitgesteld worden?

'Omdat ik thuis woon, kan mijn vader hier nog blijven wonen. Met de hulp die ik krijg, is het te doen. Omdat het ook nog om je ouders gaat, in dit geval om mijn vader, is het ook geestelijk een zware opgave. Je gaat namelijk gewoon door en iedere keer komt er een stukje bij en wordt je grens verlegd. Je moet echt goed opletten dat je niet in een burnout terecht komt. Als hij mij niet had, zou hij toch echt opgenomen moeten worden.'

Wat geeft u voldoening en waar bent u trots op?

'Het geeft me zeker voldoening dat ik dit voor ze kan doen. Ik doe het dan ook met liefde, anders zou ik het niet volhouden. En waar ik trots op ben? Op mijn ouders, hoe ze me geleerd hebben een warm en zorgzaam persoon te zijn, zoals zij zelf ook zijn.'

Wanneer is het moeilijk?

'Het geeft voldoening, maar het is ook vaak moeilijk. Vooral als ik moe ben, lichamelijk en geestelijk moe ben, de rust niet meer heb en me niet meer kan ontspannen. Ik probeer dan ook regelmatig even wat meer tijd voor mezelf te nemen, even afstand nemen en dan kom ik er wel weer bovenop. Ik ben wel veel veranderd in dat opzicht. Ik heb geleerd dat ik ook zaken moet loslaten.'

Zijn er dingen waar de je zorgen over maakt in de toekomst?

'Ik zie nu al het verschil tussen hoe het met mijn moeder ging en nu met mijn vader. Het is anders, maar niet direct minder. De grenzen zijn wel omhoog gegaan. De zorg is nu heel erg uitgekleed. Het wordt moeilijker om opgenomen te worden. Alleen voor zwaardere gevallen is er plaats. Als je afhankelijk bent van de thuiszorg, is dat een behoorlijke inbreuk op je leven. Het niet meer hebben van bejaardentehuizen en alleen maar zorginstellingen, kan problematisch zijn. Wanneer je alleen bent en geen partner meer hebt en geen kinderen hebt, of kinderen die veraf wonen, dan ben je dus geheel afhankelijk van thuiszorg en dat lijkt me niet plezierig.'

Marcel wil hierbij nadrukkelijk aantekenen, dat dit niet te maken heeft met de inzet  die de thuishulp levert. 'Je ziet hoe men zijn best doet om de taken uit te voeren in de gegeven tijd. De werkdruk is enorm toegenomen. Dat zie ik ook in het huis waar mijn moeder nu verblijft.'